
Eerherstel voor slachtoffers van de heksenwaan
Verschillende steden en gemeenten willen de slachtoffers van de heksenvervolgingen uit het verleden gratie verlenen.
Als historica ben ik nauw betrokken bij deze projecten. Ik voer het historisch onderzoek waarbij ik zowel oude grimoires of toverboeken onderzoek die een inkijk geven in de magische leefwereld van onze voorouders. Daarnaast zoek ik in de archieven naar oude procesverslagen, parochieregisters, vlugschriften ea bronnen om meer te weten te komen over de slachtoffers van deze waan. Irrationele angsten leidden tot het collectief aanduiden van een zondebok, met zeer gruwelijke gevolgen.
Ook vandaag moeten we ons hiervan bewust zijn. We moeten ons als samenleving wapenen tegen vooroordelen, irrationele angsten, fake news , social media als virtuele schandpaal. Daarom is het zinvol deze verhalen nu te brengen. Ik werk daarom aan verschillende projecten die het verhaal van de heksen voor een breed publiek moeten ontsluiten. Een publicatie, podcastreeks en een vertelvoorstelling worden binnenkort voorgesteld.
Wie nu al meer wil weten kan zich inschrijven voor de voor de lezingenreeks ‘Geschiedenis van magie en hekserij’ die al wegens succes voor de zesde opeenvolgende keer wordt aangeboden! De volgende reeks start in september 2023 in Gent. Info en inschrijvingen via deze link: CVO GROEIPUNT opleidingen Kunst & cultuur Magie, ketterij en hekserij - groeipunt.be (indien je je registreert op de wachtlijst, krijg je een vrijblijvende uitnodiging tot inschrijving).
Pers
Het Laatste Nieuws, 1 juli 2023
Niet alle heksen waren een lelijk oud vrouwtje zoals in Disney: hoe in Gent ook 15 mannen beticht werden van ‘zwarte magie’.
Lees artikel
VRT NWS, 13 juni 2023
Als historica ben ik betrokken bij het onderzoek naar de heksenwaan in Gent waarbij we 3 x meer slachtoffers terugvonden in de archieven dan gedacht. Ik gaf hierover duiding aan VRT NWS Gent krijgt gedenkplaats voor 58 gefolterde en geëxecuteerde heksen Ook te zien op VRT Laat van 13/6 (via videocall, laatste item)
Tafel van Vier, jaargang 1, aflevering 24
De Tafel van Vier (goplay.be)
Het Nieuwsblad:
Door één vrouwonvriendelijke bestseller belandden 18 Gentse ‘heksen’ op de brandstapel: “Ze hadden een pact gesloten met de duivel”
Gentse heksen krijgen eerherstel op plek waar ze levend
Het Nieuwsblad voor heksengemeente Laarne Heksensymposium op zaterdag 9 september (Laarne)
Radio 2
▶ Interview "Heksen" - 21 mei 2017 (audio fragment)
De Morgen
"Heksenvervolging" 8 maart 2012
De Gentenaar (zie foto)
Maartje van der Laak op de plek waar minstens 20 mensen als heks levend werden verbrand
- David Van Hecke

2031, het einde van België?
‘2031, het einde van België’ is een spannende historische thriller, gebaseerd op doorgedreven historisch onderzoek van de auteurs.
Wanneer Sofie op korte tijd haar vader, een professor grondwettelijk recht, verliest en een mislukte liefdesaffaire haar het mikpunt van spot maakt, ligt haar leven totaal overhoop. Maar dan overhandigt de notaris haar een enveloppe. Daarin vraagt haar vader haar om zijn zoektocht verder te zetten naar een verborgen document dat bij het ontstaan van België is verdwenen. Als de geheimzinnige tekst openbaar wordt, dreigt ons land te verdwijnen. Er volgt een spannende zoektocht langs historische locaties, van Kruibeke tot Brussel. En het duurt niet lang vooraleer er kapers op de kust zijn ...

2031, het einde van België?
Interviews, media en pers
De grondwet voor iedereen
De grondwet voor iedereen verspreidt kennis over de Belgische grondwet bij een zo breed mogelijk publiek. De website is een initiatief van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte en de Faculteit Rechtsgeleerdheid en Criminologische Wetenschappen (KU Leuven). Hij kwam tot stand dankzij een subsidie van de Groep Humane Wetenschappen (KU Leuven) en met steun van FWO-Vlaanderen.
Alle info en verhalen kan je terugvinden op www.belgischegrondwet.be.



Handgeschreven versie van onze Grondwet
Tijdens het schrijven van dit boek stootten de auteurs op de oorspronkelijke, handgeschreven versie van onze Grondwet. Het is hun ambitie om dit document, dat onze vrijheid belichaamt, een passende plaats te geven.

Over Maartje
Maartje van der Laak is een gepassioneerd historica. Haar liefde voor kunst en geschiedenis weet ze enthousiast over te brengen op uiteenlopende groepen. Ze gidst in diverse musea, doceert in de opleiding voor gidsen en reisleiders, en schrijft tentoonstellingsteksten en scenario’s voor erfgoedprojecten in opdracht van diverse musea en erfgoedsites. Haar verhalen bereiken een breed publiek. Ze weet jong en oud te bekoren. Sommige verhalen zijn verschenen als boek.
Zo brengt zij op diverse manieren geschiedenis met een verhaal.
Historisch onderzoek op maat en storytelling in de erfgoedsector
Wat kan ik voor u doen?
Historisch onderzoek
Op maat van de opdrachtgever verricht ik historisch onderzoek. Dit kan gaan van archief- tot en met literatuuronderzoek over de meest uiteenlopende onderwerpen. De resultaten worden opgeleverd in een formaat naar wens (zie geschiedenis met een verhaal).Geschiedenis met een verhaal
Een grote hoeveelheid informatie aantrekkelijk maken voor een bepaalde doelgroep of een breed publiek? Dat kan! Op basis van uw informatie of mijn (historisch) onderzoek ontwikkel ik een passend concept, schrijf een beklijvend verhaal en maak er een compleet product van. Dankzij een uitgebreid netwerk van creatieve freelancers waarop ik beroep kan doen, zorg ik dat het project tot in de puntjes af is: van boek tot online magazine of website. Ik schrijf desgewenst ook de teksten voor tentoonstellingen, educatieve pakketten en/of scenario’s voor audiogidsen.Klanten
Bruggemusea, Historische Huizen Gent, Stam Gent, Museum voor Schone Kunsten Gent en Antwerpen, Toerisme Vlaanderen: projecten rond de Vlaamse Meesters en Kastelen langs de Schelde, Kasteel van Wissekerke, Kasteel van Laarne, Vlaamse Opera, Stad Dendermonde, Stad Eeklo, Gemeente Kruibeke, Gemeente Laarne, diverse erfgoedcellen en vele anderen.Pers
"Zoektocht naar schat in begijnhof" - Het Laatste Nieuws - 25 april 2016
"Heksenvervolging" - De Morgen - 8 maart 2012
"ozewieze watte" - Pluizer - 2011
"Debutant in de kijker" - Boekenbeurs 2019
"Het Geheim van de Vlaamse Meesters" - VRT Voorleesboeken - 2019
Leven in een schilderij van Pieter Bruegel de Oude - Chretien Paesen - Het Belang van Limburg - 08-11-2019
Meesters van het verleden - Gazet van Antwerpen - 23-11-2019
‘De Panne op z’n paasbest’ te bewonderen in het gemeentehuis - Krant van West-Vlaanderen, 12-04-2019
Recensie "Het Geheim van de Vlaamse Meesters" - leesbevorderingindeklas.nl - 23 augustus 2019
Ontdek alles over het nieuwe boek: '2031, het einde van België?'
Boeken

Nieuw boek: 2031, het einde van België?
Nu verkrijgbaar (Uitgeverij De Eenhoorn)
Een spannende historische thriller, gebaseerd op doorgedreven historisch onderzoek.
Wanneer Sofie op korte tijd haar vader, een professor grondwettelijk recht, verliest en een mislukte liefdesaffaire haar het mikpunt van spot maakt, ligt haar leven totaal overhoop. Maar dan overhandigt de notaris haar een enveloppe. Daarin vraagt haar vader haar om zijn zoektocht verder te zetten naar een verborgen document dat bij het ontstaan van België is verdwenen. Als de geheimzinnige tekst openbaar wordt, dreigt ons land te verdwijnen. Er volgt een spannende zoektocht langs historische locaties, van Kruibeke tot Brussel. En het duurt niet lang vooraleer er kapers op de kust zijn ...
Lees hier wat er in de media over dit boek is verschenen.

Het Geheim van de Vlaamse Meesters (11+)
Nu verkrijgbaar (Uitgeverij De Eenhoorn)
Arthur en Emma vinden een dagboek van opa tussen zijn oude papieren. Daarin schrijft opa over vliegen op een regenboog. Daar willen Emma en Arthur natuurlijk meer over weten. Aan opa kunnen ze het niet meer vragen. Zijn geheugen werkt niet meer zoals het hoort. De kinderen besluiten samen op onderzoek uit te gaan. Ze spijbelen en gaan naar het museum waar opa bewaker was. Voor ze het beseffen, komen ze in een beklemmend avontuur terecht.
Een spannend verhaal over geheimen in schilderijen, kunst en ... een drol.
"Het geheim van de Vlaamse Meesters" werd in 2020 gekozen in de lijst van de favorieten voorleesboeken.
Lees hier wat er in de media over dit boek is verschenen.

De Zilverschat van het begijnhof
Verkrijgbaar bij de stad Dendermonde
De Zilverschat van het Begijnhof is een prachtig geïllustreerd kinderboek met zoektocht dat speciaal werd ontwikkeld om gezinnen kennis te laten maken met de rijke geschiedenis van het Begijnhof.
Bij het boek zitten een plattegrond en zoekkaarten zodat bezoekers het pad van katten Langster en Wilgvacht zelf mee kunnen volgen.
Ontdek samen de geheimen van het Begijnhof en wie erin slaagt de lettercode te ontcijferen krijgt zelfs een fonkelend stukje zilverschat mee naar huis!

Ozewiezewatte
Boek met CD (Uitgeverij Lannoo, uitverkocht)Het kinderkoor van de Vlaamse Opera zingt een aantal bekende kinderliedjes. Zuivere kinderstemmetjes zingen verschillende tekstvariaties van eenzelfde lied. Historica Maartje van der Laak verdiepte zich in de oorsprong van al deze liedjes. Wie was die Kortjakje nu eigenlijk? En over welke kat gaat het in het Zuid Afrikaanse lied “Die kat kom weer”? Wie droeg die hoeden van papier? Door deze invalshoek werd het geheel niet zomaar de zoveelste uitvoering van bekende kinderliedjes. In het boek staan de teksten en wordt de oorsprong ervan toegelicht. Deze achtergrondinformatie is leuk voor de ouders, want de vaak schunnige oorsprong is nog niet meteen aan kinderoren besteed.

Hartsvriend
Hoe leven met een aangeboren hartafwijkingLuister eens naar je hart. Wat hoor je? Ka-boem, Ka-boem, Ka-boem, … Dat klinkt goed. Bij elke ka-boem stuwt je hart het bloed door je lichaam. Bij Fien klonk het anders: Ka-boempfffffff, Ka-boempfffffff, Ka-boempfffffff. Fien werd geboren met een hartafwijking. Met een operatie werd haar hart hersteld en nu werkt het gelukkig wel: Ka-boem, Ka-boem, Ka-boem … Maar een hartje opereren doe je niet zomaar. Na de ingreep zijn er nog bezorgdheden. Fien bezoekt daarom regelmatig haar dokter. Fien kan nu wel hard rennen, springen en dansen, maar het litteken van de operatie blijft. Dat litteken durft ze niet te laten zien, want ze heeft schrik dat mensen haar ‘anders’ gaan zien. Als ze gaat logeren bij haar beste vriend komt ze erachter dat dit litteken ook een overwinning betekent… Een boek over leven met een aangeboren hartafwijking. Verkrijgbaar bij de Kinderhartstichting

Feest
Erfgoed MeetjeslandEen mens leeft niet van brood alleen. Feesten maken een essentieel deel uit van ons leven, en van onze cultuur. En die is ongemeen rijk aan grote traditionele evenementen: processies, ommegangen of stoeten, kermissen en carnavals. In opdracht van de Erfgoedcel Meetjesland deed ik onderzoek naar deze tradities. Oude (feest)gebruiken en tradities blijken niet verdwenen te zijn. Doorheen de tijd wisten ze zich aan te passen aan de moderne samenleving. Een uitgave van Erfgoedcel Meetjesland.
Lezingen
Lezingen over één van mijn boeken worden gesubsidieerd door Literatuur Vlaanderen.
Alle lezingen kunnen zowel online als live gebracht worden.
Voor deze lezing kan een subsidie aangevraagd worden bij Literatuur Vlaanderen, zie | Auteurslezingen.be

Eva of Maria?
Het beeld van de vrouw is gedurende lange tijd gekleurd geweest door de erfzonde. Eva had haarzelf onmogelijk gemaakt door de erfzonde in de wereld te brengen. De prijs voor deze zondeval was de verdrijving uit het aardse paradijs. De erfzonde was dus teweeggebracht door een vrouw. Een andere vrouw, Maria, zou de verlossing uit die erfzonde mogelijk maken door de maagdelijke conceptie van Jezus. Sinds de oudheid wordt op basis hiervan een onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. In deze lezing bekijken we de situatie van vrouwen. Aan de hand van tal van voorbeelden uit de oudheid, de middeleeuwen en de meer recente geschiedenis, wordt in deze verrassende lezing onderzocht of de vrouw-met-haar-listen schuld treft, of zij zich daarentegen met haar listen terecht verzet tegen het antifeminisme rondom haar. En hoe stond of staat de man hier tegenover? Is hij in staat de vrouwenlisten het hoofd te bieden? Wie van beiden draagt de broek? Kortom we onderzoeken of de vrouw hoer of heilige is, Eva of Maria.

Heksen in Vlaanderen, toen en nu
Heksen en tovenarij zijn 'hot'. Denk maar aan de Harry Potter-gekte, de meiden van Charmed, aan de heksen van Roald Dahl, maar ook aan het succes van moderne natuurreligies en heksenverenigingen zoals Wicca. Is deze aandacht voor het occulte meer dan een hype? Als we terug gaan in de tijd zien we dat men altijd al geboeid is geweest door heksen en tovenaars. In deze lezing wordt onderzocht hoe hekserij en heksenwaan zich konden manifesteren. Met als uitgangspunt de prehistorie overlopen we de houding van de overheid tegenover toverij en magie, en niet in het minst de visie van de Kerk. We zien hoe in de 16de en 17de eeuw de heksenvervolging haar hoogtepunt bereikte. De aard van de aantijgingen, de procesvoering, de harde manier van ondervragen, de weerzinwekkende folteringen, de rokende brandstapels, dit alles komt aan bod. Bloedstollende getuigenissen en illustraties zijn rechtsreeks uit de archieven gehaald en vormen dus echte getuigenissen.

Een Blauwdruk van België. Het verhaal van onze landsgrens.
Niet de geschiedenis van België, maar die van onze landsgrens is het onderwerp van deze lezing. Waarom ligt die grens waar ze ligt? Wanneer werd dat beslist en door wie? Vanuit deze eenvoudige vragen komen we uit op een complex verhaal vol intriges, politieke spionage en verborgen agenda's. Behalve een excursie in de Europese geschiedenis biedt deze lezing ook een interessante kijk op het ontstaan van de cartografie in onze gewesten. We zullen aan de hand van afbeeldingen van enkele juweeltjes van historische kaarten zien dat deze telkens een welbepaald doel dienden. Zo kon een kaart zelfs gebruikt worden om een bepaalde wens uit te drukken, het ongedaan maken van de scheiding tussen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden bijvoorbeeld…

De Vrouwen van de Keizer
We volgen het spoor van Keizer Karel door heel Europa. Telkens komen we vrouwen tegen die op de één of andere manier zijn leven of zijn bewind bepaald hebben: zijn grootmoeder Maria van Bourgondië, zijn tante Margaretha van Oostenrijk, zijn Spaanse grootmoeder Isabella de Katholieke, zijn moeder Johanna de Waanzinnige, zijn zus Maria van Hongarije, zijn echtgenote Isabella van Portugal maar ook zijn buitenechtelijke dochter Margaretha van Parma en zijn Duitse geliefde Barbara Blomberg.
We volgen ze in hun politieke lotgevallen en proberen hun denkwereld te begrijpen. We bekijken de eigenheid van hun hoofse opleiding, hun typisch vrouwelijke wereldbeeld en hun damesdiplomatie. In de historische beeldvorming over deze vrouwen worden vooral hun vrouwelijke kanten geprezen, als beschermvrouwen van de kunsten. Deze lezing wil daar ook aandacht aan besteden. Er worden dan ook schitterende kleurenreproducties van grootse kunstwerken getoond en prachtige muziek beluisterd. Dit alles verbeeldt hun leef- en denkwereld en brengt hen tot leven.

Voorleessessies
Over al mijn boeken geef ik lezingen, voorleessessies of workshops op maat van het doelpubliek. De kinderboeken zijn dus voorstellingen voor kinderen van de desbetreffende leeftijd.
Lessenreeksen voor volwassenen

Mondige Madammen
Deze rijk gestoffeerde lessenreeks toont de invloed van enkele opmerkelijke en spraakmakende vrouwen uit de geschiedenis. Sommigen zijn bij het grote publiek bekend, zoals Cleopatra en Jeanne d’Arc. Maar klopt het beeld dat we van hen hebben? Ook andere inspirerende vrouwen zoals Hildegard von Bingen, Christine de Pizan, Margaretha van Oostenrijk of Marie Curie komen aan bod. We kijken naar vrouwen in de kunst en bespreken aanverwante thema’s zoals de geschiedenis van de prostitutie. Tot slot hebben in de loop der eeuwen ontelbare sterke vrouwen in stilte gestreden voor hun idealen en de maatschappij beïnvloed. Deze mondige madammen inspireren ieder mens (man en vrouw) om ergens voor te staan en ergens in te geloven!
Verschillende lezingen in reeks, kan op maat van opdrachtgever
Momenteel wordt dit aangeboden aan Het Perspectief
Mogelijkheid tot individueel inschrijven.
Contacteer mij voor meer info

Geschiedenis van hekserij en magie
Deze rijk gestoffeerde lessenreeks brengt een overzicht van het geloof in magie, heksen en toverij vanaf de prehistorie tot nu. Het blijkt een fenomeen van alle tijden, maar we focussen op de historische heksenvervolging die in onze streken plaatsvond tussen de tweede helft van de 16de en een groot stuk van de 17de eeuw. Heksen waren steeds een onuitputtelijke bron van inspiratie voor kunstenaars: Bruegel, Grimm en zelfs Walt Disney hebben ons beeld over heksen bepaald. In deze lessen onderzoeken we de heksenwaan vanuit diverse invalshoeken: juridisch, medisch, sociologisch, maar ook klimatologisch.
Verschillende lezingen in reeks, kan op maat van opdrachtgever
Momenteel wordt dit aangeboden aan Het Perspectief
Mogelijkheid tot individueel inschrijven.
Contacteer mij voor meer info



